Deutsche Bahn verkoopt Arriva aan Amerikaanse investeerder

Deutsche Bahn verkoopt zijn dochteronderneming Arriva aan de Amerikaanse investeringsfirma I Squared Capital. De Duitse staatsspoorwegmaatschappij wilde al langer af van deze buitenlandse activiteiten, om zo geld vrij te spelen voor investeringen op de eigen thuismarkt.

Arriva is onder andere in Nederland actief, voornamelijk in de noordelijke provincies. Maar ook in Limburg en het oosten van Nederland exploiteert het bedrijf bus- en spoorlijnen. Van de in totaal 35.500 werknemers van het ov-bedrijf werken er ongeveer 5.500 in Nederland.

I Squared Capital en Deutsche Bahn willen de verkoop volgend jaar afgerond hebben. De deal moet onder andere goedkeuring krijgen van het Duitse ministerie voor Transport.

Deutsche Bahn maakte niet bekend hoeveel I Squared Capital voor Arriva betaalt. De Financial Times meldde onlangs al dat de twee bedrijven dicht bij een deal waren. Bij de verkoop zou Arriva 1,6 miljard euro waard zijn, schreef de zakenkrant.

Deutsche Bahn investeert liever in eigen thuismarkt

Net als veel andere vervoersbedrijven moet Arriva veel geld investeren in het vergroenen van de eigen bussenvloot. Deutsche Bahn is dat geld liever niet kwijt aan een buitenlandse dochteronderneming, omdat het Duitse concern in eigen land al veel moet investeren in vernieuwing.

Dat valt samen met de forse uitgaven aan spoorwegen die de Duitse regering heeft gepland. "Voor ons is de afgesproken verkoop een belangrijke stap om ons meer te richten op de extra groei in het spoorvervoer in Duitsland", aldus financieel directeur Levin Holle van Deutsche Bahn.

Het van oorsprong Britse Arriva begon in de jaren tachtig van de vorige eeuw met het aanbieden van busvervoer. In het daaropvolgende decennium breidde het vervoersbedrijf uit naar het Europese vasteland. Deutsche Bahn kocht Arriva in 2010 voor 2,7 miljard euro, inclusief schulden. Het vervoersbedrijf is op dit moment in tien Europese landen actief.

I Squared Capital omschrijft zichzelf als investeerder in energie- en nutsbedrijven, de telecomsector en transport. Het bedrijf zegt zich vaak in te spannen om opgekochte bedrijven te verduurzamen.

De CO2-doelen van Arriva, het bedrijf wil in de toekomst klimaatneutraal worden, zouden daarom goed overeenkomen met de strategie van I Squared Capital. "We verheugen ons erop met Arriva samen te werken en zullen investeren in verdere groei", verklaart managing partner Gautam Bhandari.

Dat de investeringsmaatschappij winst wil maken, baart sommige politieke partijen zorgen

In diverse provincies, waaronder Groningen, Drenthe, Overijssel, Noord-Brabant en Limburg, hebben politieke partijen vragen gesteld over wat de verkoop van Arriva betekent voor het vervoer in de provincie en de medewerkers van het bedrijf.

Ze zijn bezorgd over de kwaliteit van het bus- en treinverkeer nu Arriva in handen van een investeringsmaatschappij komt. Zo zijn er zorgen bij de PvdA dat I Squared Capital vooral winst wil maken, terwijl die partij het openbaar vervoer vooral ziet als een publieke voorziening.

In Noord-Brabant vragen SP en PvdA zich af of bij toekomstige concessies een punt kan worden opgenomen dat doorverkoop van het uitvoerende bedrijf onwenselijk is. De PVV in Groningen wil weten of er garanties en eisen worden gesteld aan de nieuwe eigenaar van Arriva en of het bedrijf überhaupt verstand heeft van treinen.

Arriva rijdt met bussen en treinen in tien van de twaalf Nederlandse provincies, met uitzondering van Utrecht en Zeeland. In provincies als Flevoland en Zuid-Holland heeft de vervoerder een busconcessie voor een deel van de provincie.

Limburg overweegt overeenkomst met Arriva te beëindigen

De provincie Limburg gaat bekijken of ze de overeenkomst met Arriva wil aanhouden of beëindigen nu de vervoerder van eigenaar is gewisseld.

In de voorwaarden van de overeenkomst tussen Arriva en de provincie is opgenomen dat Limburg de samenwerking mag afbreken als de vervoerder van eigenaar wisselt.

Statenleden van de PvdA in onder meer Limburg stelden deze week vragen over de overname, die donderdag werd bevestigd. De partij maakt zich "grote zorgen" dat een publieke voorziening (het openbaar vervoer) wordt gekocht door "een bedrijf dat vooral winst wil maken". Arriva rijdt door heel Limburg met treinen en bussen.

Mocht de provincie de overeenkomst met Arriva willen beëindigen, dan zal ze wel met goede argumenten moeten komen, zo legt een woordvoerder namens gedeputeerde Jasper Kuntzelaers (ook PvdA) uit.

Vakbond FNV maakt zich zorgen over de bereikbaarheid van dorpen en steden

Ook vakbond FNV maakt zich zorgen over de verkoop van vervoersbedrijf Arriva aan de Amerikaanse investeringsmaatschappij I Squared Capital.

"Een private-equitybedrijf zoals I Squared Capital heeft een bepaalde filosofie en daar maken mensen zich zorgen over", zegt vakbondsbestuurder Edwin Kuiper. Donderdagochtend kondigde Deutsche Bahn aan het van oorsprong Britse Arriva van de hand te doen om geld vrij te spelen voor investeringen op de eigen thuismarkt.

De belangrijkste vraag is volgens Kuiper hoe de investeringsmaatschappij omgaat met het openbaar vervoer, een publieke voorziening die eerder geld kost dan oplevert. "Ik ben benieuwd hoe I Squared Capital aankijkt naar de bereikbaarheid van dorpen en steden in Nederland. Willen zij er zoveel mogelijk geld uit halen en strookt dat wel met hoe wij het openbaar vervoer georganiseerd hebben?"

De vakbond noemt het voorbeeld van een buslijn die niet rendabel is, "maar wel al zeventig jaar een lijn heeft gereden". Het Amerikaanse investeringsbedrijf zal daar anders naar kijken dan eerdere eigenaren, denkt Kuiper. "We zitten nu in een tijd dat commerciële bedrijven geld willen verdienen aan het ov, maar het ov is ook een kostenpost." Hij verwacht dat "een aantal dingen" kan gaan botsen bij de overname.

Het leidt er toe dat er nog veel vragen zijn, zegt Kuiper. Ook is nog onduidelijk of er banen op het spel staan. In Nederland werken ongeveer 5.500 werknemers bij het vervoersbedrijf.

Reizigersvereniging Rover, dat zich inzet voor de belangen van reizigers in het openbaar vervoer, vindt het nog te vroeg voor uitspraken.

LEES OOK: Arriva wil meer dan 20 treintrajecten van NS overnemen